بیمارستان قلب الزهرا (س)
هفته ملی سلامت روان
.
اهداف بهداشت روانى
هدف کلى بهداشت روانی، پیشگیرى از وقوع بیمارىهاى روانى است ضمن اینکه به تشخیص و درمان نیز مىپردازد و از بازگشت بیمارى نیز جلوگیرى به عمل مىآورد.
بهداشت روانى به مقاومسازى افراد اهمیت بسیار مىدهد. چه کنیم تا افرادى مقاوم داشته باشیم که در برابر استرسها و فشارهاى محیطى دچار از هم پاشیدگى شخصیت نشوند؟ چگونه افراد را تربیت نمائیم که از تجربیات خود درس بگیرند و در جهت ایجاد یک محیط فردى و اجتماعى سالم و مناسب قدم بردارند؟
در بهداشت روانى شخصیت هر فرد و الگوهاى رفتارى و روانى او مورد توجه قرار مىگیرند. زیرا افراد با شخصیتهاى متفاوتى که دارند در مقابل فشارهاى روحی، عکسالعملهاى مختلفى از خود نشان مىدهند و از آنجا که شکلگیرى و فرآیند اجتماعى شدن کودک در سالهاى ابتدائى و در خانواده صورت مىگیرد، بهداشت روانى نیز که هدف کلى آن ساختن انسانهاى سالم با الگوهاى رفتارى و روانى مناسب است، براى خانواده و چگونگى برخورد والدین با کودک و بهطور کلى براى سالهاى اولیه زندگى اهمیت زیادى قائل است. بهداشت روانى با اهداف آموزشی، درمانى و پژوهشى مىتواند به هدف کلى خود یعنى پیشگیرى نائل آید.
اهداف آموزشى
از طریق آموزشهاى رسمى و غیررسمى بهطور عمومى و گروهى مىتوان مردم را هدایت نمود و راههاى پیشگیرى از اختلالات را به آنها آموخت. بهداشت روانى مىتواند بهصورت انفرادى نیز آموزش داده شود. همچنین از طریق کتابهاى درسى براى دانشآموزان و دانشجویان و همچنین براى تمامى کسانى که به نحوى در اجتماعات آموزشى شرکت مىنمایند مىتواند رهنمودهاى مهمى را در جهت پیشگیرى به همراه داشته باشد.
رسانههاى گروهى نیز نقش مهمى در ارتقاء علم و آگاهى مردم در زمینهٔ بهداشت روانى دارند. برنامههاى آموزشى مرتبط با بهداشت روانى که از طریق روزنامهها، مجلات، رادیو و تلویزیون در اختیار مردم قرار مىگیرند یکى از اهداف مهم بهداشت روانى به شمار مىروند.
هدف پژوهشى
بهداشت روانى از طریق بهکارگیرى نیروهاى متخصص در زمینهٔ پژوهش و تحقیق چه در زمینه علتیابى مشکلات روانى و رفتارى و چه در زمینه تشخیص اختلالات و همچنین درمان آنها به هدف پژوهشى خود تحقق مىبخشد. پژوهشهائى که در زمینهٔ سببشناسى انجام مىپذیرد مىتواند راههاى پیشگیرى را براى محققان روشن سازد. مثلاً اگر در یک امر پژوهشی، یافتههاى تحقیق نشان دادند که سختگیرىهاى افراطى والدین باعث وارد آمدن فشار بر کودکان شده، بعضاً آنها را به طرف داشتن اختلالات عادتى سوق مىدهد این روش تربیت از طرف متخصصان بهعنوان یک روش مطرود و غیرصحیح اعلام خواهد شد و همینطور یافتن راهحلهاى مناسب براى از بین بردن پارهاى از مشکلات کودکان که از طریق کارهاى پژوهشى انجام گرفته باشد مىتواند والدین و بهطور کلّى تمامى افرادى را که با کودکان سر و کار دارند تحت راهنمائى قرار دهد و جلب توجه والدین و بهخصوص مادران به نکات و توصیهها، مىتواند در حفظ سلامتى فرزندان خود کاملاً مؤثر باشد.
هدف درمانى
گرچه هدف از درمان، بهبود اختلال و بیمارى است، در عین حال نقش پیشگیرى نیز در آن نهفته است درمان نه تنها به رفع علامتهاى بیمارى مىپردازد بلکه به بیمار کمک مىکند تا به زندگی، خانواده و کار خود برگردد و از تبعات بیمارى که ممکن است براى او و خانواده خود بهوجود آید و لطمات فردى و اجتماعى به دنبال داشته باشد جلوگیرى کند. در درمان بیمارىهاى روانى باید هم به مسائل جسمانى و هم به مسائل روانى بیمار توجه شود تا بتوان منفى آنها را به حداقل رساند و یا بهطور کلّى از بین برد.
البته افرادى که مبتلا به بیمارىهاى روانى مىشوند چون از لحاظ ظرفیت روانى و شخصیت، آسیبپذیرى بیشترى دارند باید مراقبت بیشتر و همهجانبهاى از آنها به عمل آید، عوامل آسیب زننده را حتىالامکان باید از محیط آنها دور ساخت تا سلامت درمانى آنها حفظ گردد. بعضى از بیمارىهاى روانى ماهیت عودتپذیرى دارند. ممکن است تحت عوامل و اوضاع خاصى دوباره برگردند. در اینگونه موارد باید درمان چند بعدى و چند جانبه انجام پذیرد و به خانواده نیز، آموزشهاى لازم ارائه شود تا از بازگشت احتمالى بیمارى جلوگیرى به عمل آید.
تحقیقات نشان داده است که خانوادههاى بیماران وقتى آموزش مىبینند که با بیمار خود در زمینههاى مختلف چگونه رفتار نمایند، از شدّت علائم و بازگشت بیمارى تا حد قابل ملاحظهاى مىکاهند.
نظر دهید