اخلاط غیر طبیعی از مغز به چند طریق دفع می شوند. یکی از این روشها، دفع از بینی (زکام) یا از پشت حلق (نزله) است.

از نظر علامت دو نوع نزله وجود دارد:

1.نزله گرم و رقیق

2. نزله سرد و غلیظ

1. گرمای داخلی یا خارجی

2. سرمای داخلی یا خارجی

3. امتلا هر یک از اخلاط اربعه

1  گرم شدن مغز: در این حالت اخلاط انباشته شده در مغز ذوب شده و خارج می شود.

2  سرد  شدن مزاج مغز: اگر در مزاج مغز به علت عادت یا بصورت ارثی عنصر سرد بیشتر از حالت استاندارد  باشد، بدون سردی خارجی هم مغز سرد است. این حالت به مرور زمان با گرم کردن قابل علاج است.

3 شل بودن دریچه بالای معده: در حقیقت مزاج مرطوب غیر طبیعی در سر معده است.

4 تجمع مواد زائد در کل بدن: مواد زائد در بدن همواره در حال تولید هستند. مهمترین عوامل تجمع این مواد بی تحرکی و ضعف کبد می باشد. این مواد زائد از هر مسیری در بدن دفع می شوند که ممکن است مغز باشد. سرماخوردگی ها معمولا از همه علل مذکور ایجاد می شود. به همین خاطر یک پروتکل درمانی که به طور کلی بر همه انواع مؤثر باشد ذکر می شود.

درمان
بخش اول برگرفته از کتاب {قانون در طب}:

1-  جلوگیری از فاسد شدن غذا در معده: با جویدن خوب غذا ؛ جلوگیری از مصرف غذاهای خوب نپخته مثل نانهای حجیم و خمیری، پفک، سریال صبحانه؛ غذاهای سفت (حتی الامکان غذا نباید نیاز به جویدن داشته باشد)؛ پرخوری؛ خوردن غذاهای زود فساد مثل شیر با فاصله کم از غذاهای سنگین

2- کم خوری و کم نوشی

3- عطسه در ابتدا مانع پخته شدن مواد و در انتها باعث دفع مواد

4- گرم کردن سر و دوری از سرمازدگی آن

5 پوشاندن سر و جلوگیری از تماس با بادی که از سمت شمال می وزد و نیز باد  پاییز و زمستان

6 نخوردن یخ و برف و آب آنها و آب خیلی سرد

7 نخوابیدن در روز و کلاً نخوابیدن (استراحت لازم است)

بخش دوم برگرفته از کتاب {اسباب و علائم}:

8- نرم کردن شکم و جلو گیری از یبوست، با خاکشی یا آلو بخارا و انجیر

9- بخور دادن با بخار جوشانده بنفشه اگر خلط سوزاننده است و باجوشانده بابونه اگر خلط سوزاننده نیست.

10- استنشاق دود (مثلا کندر یا برگ زیتون یا اسفند) در صورت احساس گرفتگی

بخش سوم باورهای عامیانه و تجربی:

11- نخوردن  اشیاء معطر که باعث جذب مواد به مغز می شود.

12- نخوردن سرخ کردنی و مواد گرم مزاج در نوع حاد که باعث گرم شدن بدن و اخلاط غیر طبیعی است.

13- استراحت مانع ضعف است.

14- حمام باعث پختن خلط می شود.

1 تقویت دماغ و معده

2 عدم روغن مالی سر

3 منع بوییدن گل سرخ و مشک و ... در ذکی الحس و دماغ گرم

4 پنبه در گوش داشتن

5 نطول آب بسیار گرم و استنشاق آن درزکام برءالساعه است.

1  عدم مصرف آب سرد و آب یخ

2 کاهش غذا و آب و صبر بر گرسنگی وتشنگی

3 منع مبخرات: گردو، پنیر کهنه، پیاز، تره، سیر، ترتیزک

4 منع گوشت غلیظ مثل گاو و گوساله

5  پرهیز از چیزهای شور و ترش و فواکه رطبه

6 پرهیز از روغن و گوشت تا تمام شدن زکام

7  پرهیز از لبنیات

8 پرهیز ازخربزه در زمستان

9  عدم مصرف میوه زیاد در زمستان

10 پرهیز از مصرف آب بعد از شیرینی و میوه

11   پرهیز از دوغ بسیار در زمستان و تابستان

12   پرهیز از مصرف زیاد شیرینی و نان های چرب

13   خائیدن مغزبادام و نبات

1 عدم خوابیدن بر پشت

2 گذاشتن صورت روی بالش

3 کم خوابیدن

4 عدم خواب روز مخصوصا پس ازصرف غذا

5 پرهیز از خواب بعد از طلوعین

1 شانه کردن سر و خاراندن آن

2 پرهیز از جماع بسیار

3 مالیدن پا از زیر زانو به صورت محکم و دردناک ( ورزش مثلا دوچرخه سواری، یا پیاده روی تند)

1 عدم مواجه با باد سرد و آب جاری

2 حفظ سر از سردی ( پوشاندن سر با کلاه)

3 پرهیز از هوای خنک و باد شمال

4 پرهیز از رفتن ناگهانی از هوای گرم به هوای سرد

5 احتباس و استفراغ: ملین نگه داشتن شکم

در فردیکه بسیار به زکام مبتلا می شود در زمان صحت، تعریق و استحمام مفید است.